Bir Fasulye cinsi...

Fasulye (Phaseolus vulgaris); Taze, konserve ve kuru olmak üzere değişik şekilde değerlendirilen, besin değeri çok yüksek olan, hemen hemen tüm dünyada bol miktarda tüketilen önemli bir kültür bitkisidir. Orta Amerika kökenli olan bu kültür bitkisi 250 yıl önce Anadolu'ya gelmiş ve çok geniş bir yayılım alanı bulmuştur.

Taze fasulye A, B1, B2 ve C vitaminlerince zengindir. Taze fasulye de vücutta biriken asidi nötralize edebilecek baz fazlalığı da mevcuttur. Fasulyenin hazım olabilirlik oranı %84.1'dir.  Hatta fasulye baklalarında bulunan phasol ve phaseolin maddelerinin şeker hastalığında kullanılan insülin karekterinde olduğu ve bu yüzden kandaki şeker miktarının düşürülmesinde kullanıldığı bildirilmektedir. 

Meyveler bakla şeklindedir. Çiçeklerde döllenme olduktan sonra oluşan hava sıcaklıklarına bağlı olarak meyve gelişmeye başlar. 30 C’nin üzerindeki sıcaklıklarda, kuraklıkta (düşük hava nemi) söz konusu ise döllenme olduğu, bakla teşekkül ettiği halde meyve gelişmez ve dökülür.

Meyve gelişmesi için ideal sıcaklıklar 15-25 C arasındaki sıcaklıklardır. Baklalar; etli, ince, kılçıklı, kılçıksız, iplikli veya ipliksiz olabilirler. Fasulyelerin hemen tamamında kılçık, bakla genç ve taze iken görülmediği halde daha sonra görülebilir.

Hasatta bitkinin zarar görmemesine özen gösterilir. Baklalar yukarıya doğru çekilerek koparılır. Baklaları aşağıya doğru koparmaya çalışmak bitkiye zarar verir. Hasat edilen fasulyelerde meyvelerin pazarlanmaya kadar muhafazası önem taşır.

Hasattan sonra meyvelerin gölge bir yerde, yüksek rutubetli (%80’in üzerinde) bir ortamda korunarak su kaybetmeleri önlenmelidir. Aksi halde hızla su kaybederek pörsürler, Pazar değerini kaybederler. %80’in üzerindeki nem içeren ortamlarda +4-5 C’de 8-10 gün süre ile muhafaza edilebilir.

Fasulye cinsleri; 

Anapa, Ayşekadın,

Barbunya fasulye,

Bombay,

Boncuk,

Çalı,

Dermason (iri taneli, ince kabuklu ve tadı güzel ),

Ferasetsiz-Ferasesiz (Bursa’nın yüksek yörelerinde yetiştirilen, küçük taneli ve lezzetli bir fasulye cinsi).

Şeker Fasulye,

Etli Kuru Fasulye yemeği;

Eğer kuru fasulyeyi pirinç veya bulgur pilavının yanında ikram edeceksiniz bu ikiliye en iyi arkadaş karışık turşu, pilav üstü servis edecekseniz o zaman ayran daha uygun olabilir.

Malzemeler;

2 su bardağı kuru fasulye, 1kg kemikli kuzu eti (kuzu kol), 4 adet orta boy kuru soğan, 2-3 yemek kaşığı zeytinyağı ,yarım yemek kaşığı domates salçası, yarım yemek kaşığı biber salçası, 4-5 adet kurutulmuş acı sivribiber, 1 tatlı kaşığı tuz.

Yapılışı;

Kuru fasulyeleri akşamdan veya ertesi gün sabah erken saatlerden tencereye koyup yıkayın. üzerini 4-5 parmak geçecek kadar soğuk su koyun. tencereyi ocağa koyup 1 taşım kaynatın. altını kapatıp 6-7 saat bekletin. bu süreden sonra tencereyi tekrar ocağa alıp kısık ateşte kendi suyunda fasulyeler yumuşayana kadar pişirin. (suyu az gelirse kaynamış su ekleyin.)

Fasulyeler pişerken ayrı bir geniş tencereye 4 adet kuru soğanı yemeklik doğrayın.  zeytinyağını koyun. etleri yıkayıp ilave edin. ocağa alıp etler bıraktıkları suyu çekene kadar kavurun. (bu arada fasulyeler pişmeye devam etsin). daha sonra etlere salçaları ve acı biberleri ekleyin. etlerin üzerine çıkacak kadar kaynar su ilave edin. etler yumuşayana kadar pişirin. 

Her ikisi de pişince fasulyeleri etlerin üzerine boşaltın.  eğer fasulye ete göre fazla görünüyorsa bir kısmını piyaz yapmak için ayırın. (çünkü her fasulyenin şişme oranı farklı olabilir). tencereye tuzu da ilave edip 1-2 taşım kaynatın. artık yemeğiniz servise hazırdır.