Çeçenler,
Hazarlar,
İnguşlar,
Kumuklar,
Lezgiler,
Karaçay-Malkarlılar,
Osetler (Asetinler),
Şapsığlar,
Kafkasya, Kafkas Sıradağları'nın ikiye böldüğü, kuzeyde Don nehiri ağzı, Maniç Çukurluğu ve Kuma ağzı hattından, güneyde Aras ve Kars Platosu'na kadar uzanan bölgenin adı. Kafkasya'nın iki önemli ve her zaman açık olan geçidi vardır. Bunlardan bir Daryal geçididir. Geçidin deniz seviyesinden yüksekliği 2379 metredir. Vladikafkas'ı Tiflis'e bağlayan ve Rusların "Gürcü Askeri Yolu" dedikleri yol da bu geçitten geçer. Yol aynı geçitte akmakta olan Terek Nehri'nin ana kolunu takip eder. Orta ve güney kesimleri üzerinde Osetler (Asetinler) yaşarlar. Bu geçit Kafkasya'yı siyasi, askeri ve hatta sosyal yönlerden iki ana parçaya ayırır. Gürcistan'ın Rusya'ya bağlanmasından sonra bu geçidin önemi daha da büyümüştür. Kafkasya'yı ele geçirmek isteyen Rusya için hem Gürcistan'la irtibatı sürekli açık tutmak ve hem de Batı Kafkasya'daki Çerkes-Abhazlar ile Doğu Kafkasya'daki Çeçenler ve Dağıstanlılar arasındaki işbirliğini kesmek açısından hayati bir önem taşımaktaydı. Daryal'dan başka ikinci önemli geçit de Derbent'tir. Bu geçit Hazar Denizi kıyısı boyunca uzanır ve genişliği 1.5 ile 30 km arasında değişir. Dağıstan'da bu iki geçit kadar önemli olmasa da Avar, Karayan, Sol ve Mamison geçitleri de bulunmaktadır.
.jpg)
Aslen Alanlardan geldikleri kabul edilen Osetlerin dilleri de İranlıların diline çok yakındır. Ancak Kafkas dillerinin etkisinde kaldıkları için birtakım değişiklikler yaşamışlardır. Kafkasya'da Daryal Geçidi' nin güney açığında otururlar. Doğularıda Çeçenler, kuzeylerinde İnguşlar ve Kabartaylar, batılarında Abazalar ve Gürcüler bulunur. Güneyden de yine Gürcülerle komşudurlar. Onlara Çerkesler Kuşha, kendileri ise Iron derler. Daryal Geçidi' nden başka Liakkva ve Ksa vadilerinde, güneyde Kura'ya doğru Uruk, Fiag-Don ve Ardon ile Yukarı Terek boylarında da yaşarlar. İki gruba ayrılırlar; Biri İron, diğeri Digor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder