Türkiye' de doğal olarak yetişen meşe türleri

Saplı Meşe, Sapsız Meşe,
Istranca Meşesi, Macar Meşesi,
Çoruh Meşesi, Kasnak Meşesi,
Mazı Meşesi, Tüylü Meşe,
İspir Meşesi, Saçlı Meşe, Yalancı Tüylü Meşe, İran Palamut Meşesi,


Kermes Meşesi, Pırnal Meşesi, Lübnan Meşesi, Makedonya Meşesi,

Akmeşeler, Kırmızı Meşeler, Herdem Yeşil Meşeler

Farklı özellikteki fıçıların şaraplarının harmanlanması işlemine denir.

Kupaj

Davul...

Köbürge,

Küvgür,

Tuğ,

Tavul,

Tabıl-Babl

Cenaze masrafı olarak biriktirilen para

Gorluk
Kefen Parası

Afrika kökenli bir dans...

Caz Dans,

Tap,

Salsa,

Afro-Kuba

Çaça,

Rumba,

Samba,

Candombe,

Bambula,

Dünya'daki Tarikatlar...

İslami Tarikatlar,

Hristiyan Tarikatlar,

Yahudi Tarikatları,

Hindu tarikaları,

Budist tarikatları,

Adana yöresinde halk dilinde hayvanlara yem verilen tekne adı...

Abara,

Hayvan yemi elenen iri delikli kalbur.

Abara
Kalbur
Helke

Macaristan' da hayvancılık...

Hayvancılık:

Muraköz atı
Macar boz sığırı
Camız
Racka koyunu
Mangalica domuzu
Kendermagos benekli tavuğu
Komondor köpeği
Vizsla köpeği
Puli köpeği
Taksokutu, Macar ördeği
Kaz

Biberlerin acılık miktarını ölçmek için kullanılan ölçek.

Scoville,

Türkiye' deki kaplıcalar

Afyon-Gazlıgöl, Hüdai(Sandıklı)

Ağrı-Diyadin

Ankara-Kızılcahamam, Ayaş içmeceleri, Karakaya, Haymana,

Balıkesir-Güre(Edremit), Gönen
Bursa-Çekirge, Oylat(İnegöl)

Denizli-Pamukkale

Edremit, Balıkesir

Eskişehir-Sakarı, Hasırca, Kızılinler, Alpanos, Hamam Karahisar, Yarıkçı,

Konya-Ilgın(Ilgın), İsmil(İsmil)

Muğla-Sultaniye(Köyceğiz)

Nevşehir-Kozaklı,

Yalova-Yalova

Bağcılılk Bilimi...

Vitikültür,

Bağcılık bilimi ve uygulamasına verilen addır. Bağların bulunduğu iklim ve toprak koşulları, coğrafi bölgeye uygun üzüm çeşidinin seçimi, bağların tesis edilmesi, aşılama, hastalıklara karşı mücadele ile ilgilenen bir bilim dalıdır.

Bağ, üzüm bitkisi yetiştirilen bahçe. Üzüm bitkisine asma denir. Asma, çelikle üretilir.Yapılan araştırmalara göre üzümde A, B, B2 ve C vitaminleri vardır. Üzüm sofralık tüketim olarak kullanılmaktadır. Ayrıca kurutmalık, şaraplık, şıralık, konservelik ve asma yaprağı olarak da kullanılmaktadır. Asmanın kökleri derinlere gittiği için diğer bitkilere oranla daha az yağış alan yerlerde de yetişebilir.

Şarap ve şarap yapımıyla ilgilenen bilim dalına Enoloji, Önoloji (İng. enology) denir.

Türkiye' deki nehirler, ırmaklar

Akarçay, Alata, Aras, Arda, Asi
Botan
Büyük Menderes
Ceyhan
Çekerek, Çine, Çoruh
Delice, Devrez, Dicle
Ergene
Fırat
Gediz, Gerede, Gökırmak, Göksu-Seyhan, Göksu-Kilikya
Habur
Karpuzlu, Kelkit, Kızılırmak, Körsulu, Kura, Küçük Menderes,
Manavgat, Melet, Menderes, Mercan, Meriç, Murat
Piri, Porsuk, Posof,
Oltu,
Sakarya, Salaçor(Doğu Karadeniz), Salur(Güneydoğu Anadolu), Seyhan, Susurluk,
Tunca,
Yeşilırmak,
Zamantı, Zap,

Asya' daki nehirler, ırmaklar...

Afganistan, Ceyhun
Azerbaycan,Aras

Birmanya-Burma-Myanmar, İravadi, Saluen ve Sittang

Çin,Amur, Hotan, Muzat, Sarı Irmak, Toşkan,Tekes, Tarım, Kumarık, Çerçen, İrtiş, İli, Yarkent, Yurungkaş, Yangtze, Keriye, Kaşgar, Kaydu, Karakaş

Ermenistan, Debed, Aras, Hrazdan

Filistin, Şeria

Gürcistan, Çoruh, Debed

Hindistan, İndus, Ganj, Brahmaputra
Hong Kong, Şing Mun

Irak, Dicle, Fırat, Şatt-ül-Arap
İran, Aras, Şatt-ül-Arap

Kazakistan, Seyhun,İli, Çu, Ural, İşim
Kırgızistan, Kara Derya, Kumarık, Çu, Narin, Toşkan

Lübnan, Litani, Asi

Malezya, Rejang, Kelantan
Moğolistan, Orhun, Selenge, Yenisey

Özbekistan, Ceyhun,Seyhun, Kara Derya

Pakistan, İndus
Rusya, Abakan, Amur, Angara, Daugava, Dinyeper, Don, İdil, İrtiş, İşim, İzma, Lena, Narova,
Neman, Neva, Obi, Oka, Selenge, Soj, Şahe, Turka, Ural, Voronej, Yenisey

Suriye, Dicle, Fırat, Şeria, Asi

Tacikistan,Ceyhun, Seyhun
Türkmenistan, Ceyhun

Likör çeşitleri ...

Şartröz,

Moka,

Acıbadem, Ahududu, Çilek - Vişne,

Gül - Nane,

Bindallı - Hare -Altın

Portakal - Kayısı

Turunç - Limon

Mandalina

Anisette-Anasondan yapılan tatlı ve şeffaf

Kürasol-Acı portakal kabuğundan yapılan

Mercanköşk' de denilen güzel kokulu bir saksı bitkisi...

Şile

Oregano

Merzengûş (Origanum majorana)

Numune ...

Mostra,

Örnek,
Sample.

Nohutla yapılan bir yemek

Falafel

Osmaniye ilinde bir antik kent...

Hierapolis Kastabala

Asativataya, Asitawanda Karatepe

Kadirli, Flaviopolis

Hemite, Gökçeadam kalesi

Osmaniye ilinde bir kuş cenneti.

Kırmıtlı










Kırmıtlı' da bir Küçük balaban kuşu

Ödeme

İta
İfa
Tediye

Öç

Sar
İntikam

Parkinson hastalığının başlıca belirtisi olan hareket yeteneğinin kaybolması...

Akinezi,

Radyoaktif bir element...

Radon, (Rn) renksiz,

Doğada bütünüyler adyoaktif bir gaz.

Toryum, (Th)

Kurşun renginde, havada bozulmaz,

atom enerjisi

kaynağı olarak kullanılır.

Trityum-Radyoaktif hidrojen.

Rahat, huzur, dinlenme...

Aram,

Erinç,

Osmanlı ordusunda atlı ve piyadelerden kurulu dört yüz kişilik kıta.

Ceyş

Yaz aylarında giyilen bol ve geniş dikimli astarsız hafif ceket

Kanadiyen

Mutluluk hormonu...

Serotonin,

Ölüm ilanı

Mena

Dalkavukluk etme birinin her dediğini her yaptığını onaylama, yalakalık, etek öpme, kavuk sallama, koşulsuz kabullenme .

Tekapu,

Fabrika yapımı her türlü kumaş ve bez gibi dokumalar...

Manifatura,

Garnitür yada kapama parçası olarak kullanılan deri yada kumaş bant.

Pat

Sakarya iline özgü bir tür tatlı...

Üre,

Kuzey Amerika yerlilerinin doğaüstü güçlere verdikleri ad ...

Wakan,

Manitu,

Orenda,

Asya' da bir ırmak

İli
Kaynak; Tekes va Kunges nehirleri

İştah açmak amacıyla yemekten önce yenilen hafif yiyecekler veya içkilere verilen ad.

Aperitif-Appetizer

Kıbrıs' ta antik bir kent

Ledrai
Ledra
Lefkosia
Kition
Amathus
Kurion
Paphos
Marion
Soli
Lapithos
Kerynia
Salamis
Tamassos
Idalion
Chytroi

Lodos, güneyden esen yel ...

Kabayel,
Akyel, Bozyel, Aşağıyel, Lodos (Rum.notos )

Güneyden veya güneybatıdan esen kuru, sıcak ve bazen de yağış getiren yerel rüzgârdır. Halk arasında Kabayel, Bozyel, Aşağıyel, Akyel olarak da bilinir. Baş ağrısı yaptığı için Kabayel denmiştir.

Avusturya mutfağına özgü, rulo biçiminde sarılan ince yufkadan yapılan elmalı bir tatlı

Strudel,

Malzemeler;

2 su bardağı kadar un

1 tutam tuz

1 yumurta

4-5 çorba kaşığı ılık su

2 çorba kaşığı sıvıyağ

2 çorba kaşığı pudraşeker

İç malzeme:

3 golden elma

1 kahve fincanı file badem

1 kahve fincanı kuru üzüm

1 çorba kaşığı rendelenmiş limon kabuğu

1 çay kaşığı tarçın

1 çay bardağı tozşeker

3 çorba kaşığı eritilmiş margarin

Üzeri için:  

1 yumurta sarısı

1 çorba kaşığı pudraşeker

Hazırlanışı;

Unu derin bir kaba alıp bir tutam tuz, sıvıyağ, su, pudraşeker ve yumurtayı ilave edip pürüzsüz ve elastiki bir kıvama gelene kadar yoğurun. Hamuru streç folyoya sarıp 15 dakika dinlendirin. Fırını 190 dereceye ayarlayıp ısıtın.

Elmaları soyup 4?e kesin ve çekirdekli kısımlarını temizleyin. İnce ince dilimleyin. Kuru üzümü ılık suda yumuşatıp süzün. Elma dilimlerini bir kaba alıp eritilmiş 2 kaşık margarini ekleyin ve karıştırın. Badem, tozşeker, limon kabuğu, kuru üzüm ve tarçın ekleyip harmanlayın.

Hamuru bir kez daha yoğurup unlanmış zeminde merdane ile 1-2 mm kalınlığında açın. Kenarlarını keserek dikdörtgen bir hamur elde edin. Hamurun geniş kenarına hazırladığınız iç malzemeyi yayıp rulo yaparak sarın. Kalan 1 kaşık margarinle tepsiyi yağlayıp ruloyu yerleştirin. Üzerine çırpılmış 1 yumurta sarısı sürün. Sıcak fırına verip pembeleşene kadar pişirin. Soğuyunca üzerine pudraşeker serpip dilimleyerek servis yapın.

Meydana gelme, teşekkül etme

Oluş

Osmanlı döneminde kullanılan paralar.

Marbaş, On para değerindeki sikke

Metelik, Eskiden on paraya verilen ad.

Birçok ülkede kuruntu, stres ve uykusuzluk ilacı olarak kullanılan bir cins karabiber.

Kava

Kuşun kanat tüyü

Telek

Açlık etkisiyle midede duyulan tedirginlik

Ezinti

Padişaha sunulmak üzere mesir macununa benzeyen bir tür tatlı...

Nevruziye,

Bitlis yöresine özgü yemekler,

Büryan kebabı(Perive)-Avşor (Oğlak etinden yapılır)
Ayvanet(ceviz büyüklüğündeki hamurlar kızartıldıktan sonra üzerine sarımsaklı yoğurt dökülerek yenen bir yemek)
Çorti aşı ( Büyük bir tencereye kemikli etler sıralanır, salamura lahana turşusu, dövme ve su ile pişirilir.)
Tutmanç aşı (Bulgur ve et karışımıyla hazırlanan fındık büyüklüğündeki köfteler(glorik), kurut ayranıyla pişirilir. ve daha sonra erişte eklenir.)

Kılorik - Şekalok - Ciğer toplaması - Turşi aşı - Kari aşı - Katıklı dolma - Gebol
Mışefşi - Kengerli pilav - Şirin kayğanak - Mıkaşarlı pilav

Diyotlu aydınlatma yönteminin kısa yazılışı...

Led,

LED (Light Emitting Diode)

Eski İzlanda edebiyatı örneklerinin yer aldığı yapıt ...

Edda,

Osmanlı İmparatorluğu' nda zabıta görevlisi.

Böcekbaşı,

Zabıta-ı Hafiye.
Osmanlı Devleti'nde zabıta görevlisi.
Failleri ortaya çıkarılamayan suçları tâkib etme, suçluları yakalama ve diğer gizli zâbıta işleri ile vazifeli amire Böcekbaşı denirdi. Zamanımızda bu görevi yürüten zabıta görevlileridir. Yine Osmanlıda haber alma istihbarat işleri ile uğraşan Çuhadar denilen memuerlar aracılığı ile kanun ve nizamlara aykırı davranışlarda bulunanlara önceden  müdahale edilirdi. Böcekbaşı tarafından yakalanan suçlular Ağakapısı, İhtisap Nazırlığına veya Baba Cafer zindanına gönderilirdi. Suçu kesinleşenler dayak, kulak kesme, idam ve hapis gibi cezalara çarptırılırdı. "Eski kulağı kesik" deme buradan türemiştir. Ancak eskiden köpeklerinde kulakları kesilirdi. Aynı ifade oradan da gelmiş olabilir.
Böcekbaşları, resimde görüldüğü gibi siyah kuzu derisi üzerine yeşil kalpak, dar ve uzun cepken, mavi şalvar, kırmızı çizme giyerlermiş.

Osmanlı Sarayında bostancı, baltacı ve kapıcıların giydikleri kırmızı çuhadan veya keçeden yapılmış, yukarısı geniş ve kıvrık, boyu uzunca başlık...

Barata, (İtalyanca Barretta).
Bilim doktorlarının ve kardinallerin giydikleri dört köşe külah veya başlık.
Osmanlı sarayında genellikle bostancıların, baltacı ve kapıcıların giydikleri, kırmızı çuhadan yapılmış, ucu kıvrık, uzunca başlık.

Padişahların her yıl yeniçeri ağası başta olmak üzere ocak ağalarına dağıttıkları yazlık giysi veya kumaş

Bahariye

Padişah ya da vezir kavuklarında bulunan tüy ya da püskül biçimindeki sorguç

Otağa

İşi iyi gitmemek, anlamında argo sözcük

Arpalamak

Toz durumuna getirilmiş meyvesi tatlılara güzel koku vermek için kullanılan tımanıcı bir bitki

Vanilya,

Fransızca, Vanille.

Almanca, Vanille.

Yunanca, Vanília.

İtalyanca, Vaniglia.

Japonca, Banira.

Rusça, Vanil.

İspanyolca, Vainilla.

Musluksuz su borusu...

Lüle,

Küdüs' te , islam' ın bazı kutsal emanetlerinin saklandığı ünlü mescit ve ziyaret yeri

Mescid-i Aksa. 1890-1900 civarları.

Mescid-i Aksa,

Kubbet-üs Sahra

Hz. Ömer Camii

Sivas, Şarkışla ilçesinde bir kaplıca...

Alaman çermiği,

Kangal balıklı çermik.

Akça ağıl çermiği,

Orta bucak çermiği,

Soğuk çermik,

Sıcak çermik,

Endonezya’ nın Cava ve Sumatra adalarıyla güney Hindistan’ da yaygın bir tür gölge oyunu...

Yalamandapika,

Gümüşhane yöresine özgü yemekler...

Borani, Çıtma fasulye, Erişte, Fıtfıt haşılı, Gavut çorbası, Hasuda kuymağı, Kara helva, Kaygana, Lalanga, Lemis, Lor dolması, Mantı, Muhla, Pağla denlisi, Siron, Sütlü haşıl, Un herlesi çorbası, Yergök dolması, Zuluflu çorba, Kuşburnu çorbası.

Gaziantep yöresine özgü bir baharat

Haspir
Safran

Gaziantep yöresine özgü yemekler ve tatlılar

Abanuş Kebabı, Alinazik, Beyran Çorbası, Börkaşı
Butanya, Cartlak Kebabı, Çağla aşı, Çiğdem Aşı, Daraklı, Et kavurması (Topaç), Firik Pilavı
Kaburga Dolması, Kerebiç-Tatlı, Kölükaşı, Kömeç (Buğulama)Aşı, Kahke, Kahkı-Çörek,
Malhıtalı-Mercimekli Köfte, Maş Çorbası,
Mıcırık aşı, Mıkla-Sarımsak, yoğurt, yumurta, Mumbar Dolması, Pirinç ve pekmezle yapılan bir çorba-Munu, Muni,
Müceddere-Börek, Nişe Helvası, Nevzine,
Şıllık (akıtma)-Tatlı,
Şiveydiz-Taze sarımsak yada soğan ve etle yapılan bir yemek
Yuvarlama-Küçük köftelerle yapılan bir yemek

Van, Erçiş yöresine özgü yemekler ...

Cılbır, Çorti aşı Helise, İşbabyan,

Kavut, Keledoş, Kurut aşı-Grut,(Köfte)

Murtuğa,

Otlu Peynir,

Paluza,

Sengeser,

Şile,

Doğu Anadolu' ya özgü, lahana ile yapılan bir tür yemek yada turşu...

Çorti,

Bitlis ve Van Yörelerinde yaygın olup, özellikle özel günlerde ve davetlerde yapılan önemli yemektir. Çorti, salamura Lahana turşusunun mahalli adıdır.

Malzemeler;
Dövme(Bulgur) 2 su bardağı ,
Tuz 1/2 tatlı kaşığı ,
Su 2 su bardağı ,
Un 1/2 su bardağı ,
Lahana Turşusu 500 gr. ,
Soğan 1 orta boy ,
Margarin (erimiş) 2/3 su bardağı ,
Kımızıbiber 1 tatlı kaşığı ,

Yapılışı;

Dövme(Bulgur) ve tuz geniş bir kaba konur ve 2 su bardağı sıcak su dökülerek üzeri kapatılır. Bulgur kabarınca üzerine un ilave edilerek iyice yoğrulur. Ceviz büyüklüğünde parçalar alınarak iki avuz arasına yuvarlak şekil verilir, daha sonra yassıtılır. Turşu suyu, su ilavesiyle 6 su bardağına tamamlanır ve lahana turşusu ile birlikte tencereye konarak kaynatılır. Turşu kaynayınca hazırlana köfteler ilave edilerek 5 dakika sonra yavaşca karıştırılır, kaynadıktan sonra tencerenin kapağı açılır. Yemeğin özelliği salçasız yapılmasıdır. Hafif ateşte 8-10 dakika kadar pişirilir. Diğer taraftan soğan soyulur, yıkanır ve küçük küçük doğranır. Sarımsak ezilerek atılır. Yağ il soğan pembeleşinceye kadar kavrulur, (İçine bir miktar sarımsak veya biber katılması yemeğin lezzetini artırır) ocaktan alınca kırmızıbiber ilave edilir ve suyu ile birlikte servis tabağına alınan köftelerin üzerine gezdirilir. Sıcak olarak servis yapılır. Turşu, çok ekşi ve su miktarı az ise su ilave edilir. Tuz miktarı, turşunun tuz oranına göre ayarlanmalıdır.