10 Ağustos 2010 Salı

ABD’nin iki eyaletine adını veren Kızılderili bir halk...

Dakotalar,

Kuzey ve Güney Dakota' daki topraklarda yaşayaşan üç büyük kabileden biridir. Kendilerine Sioux denmesini sevmeyen Dakotalar, Siu öbeğinden bir dil konuşan Kuzey Amerika Ova Kızılderililerinin oluşturduğu konfederasyondur. Siular olarak da bilinirler. Dakota sözcüğü "müttefikler" anlamına gelir. Yaygın olarak bilinen "Siu" adı ise Dakotalar' a Ocibualar tarafından yakıştırılan Nadoueisiu' nun (engerekler, yani düşmanlar) kısaltılmış biçimidir.

Dakotalar Santiler, Yanktonlar ve Tetonlar olmak üzere üç ana gruba ayrılmıştı; bunlar kendilerini sırasıyla Dakotalar, Nakotalar ve Lakotalar olarak adlandırıyordu. Santiler ya da Doğu Dakotalar' ın içinde Emdeokantonlar, Vopıtınlar, Vapakudiler ve Sissetonlar; Yanktonların içinde Yanktonlar ve Yanktoneyler; Tetonlar ya da Batı Dakotalar'ın içinde de Sihasapalar ya da Karaayaklar, Yukarı ve Aşağı Bruleyler, Hunkpapalar, Minıkancular, Oglalalar, Yaysızlar (Sans Arcs) ve İki-Tencereliler (Two-Kettle) ya da Oohenonpalar yer alıyordu.

Dakotalar, Amerika Kızılderilileri'ne özgü konik bir çadır olan tepee'lerde yaşarlardı. Erkekler savaşta gösterdikleri kahramanlık ölçüsünde saygınlık kazanırdı; seferde ele geçirilen atlar ve kafa derileri yiğitlik göstergesiydi. Savaş ile doğaüstü inançlar arasında yakın bir bağlantı vardı. Savaşçıları düşmanlardan korumak amacıyla kalkanlarının üstüne, görülen düşlere uygun, renkli figürler çizilirdi. Dakotalar'ın dininde, evreni yöneten dört tanrısal güç vardı. Bizon figürünün de dinde önemli yeri vardı. Teton Dakotaları arasında ise, ayı figürü önemliydi. Kişinin düşünde kendisini ayı gibi güçlü görmesinin hastalıkları iyileştirici etkisi olduğuna inanılırdı. Dakota kadınları, oklukirpi dikeni ve boncukla yapılan süslemelerde ustaydı. Bazı Dakota kabileleri de hayvan postlarının üstüne tarihlerindeki önemli olayları işlerdi. Kabilede ayrıca dans, şaman ve kadın grupları bulunurdu.

20. yüzyıl sonlarında Dakota nüfusu 40 bin dolayındadır. Bunun yüzde 75'i aşkın bölümü Kuzey ve Güney Dakota, Montana ve Nebraska'daki kamplarda yaşar. Bunun dışında Kanada'da da birkaç bin Dakota yaşamaktadır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder