İris,Yeşilırmak Nehri; Kelkit Çayı, Çekerek Irmağı ve asıl Yeşilırmak olmak üzere üç ana kolun birleşimi ile oluşur. Asıl Yeşilırmak’ın uzunluğu 519 km’dir. Sivas' ın kuzeyindeki Kösedağ eteklerinden doğan nehir, Tokat, Amasya ve Samsun illerinden geçerken, Canik Dağları’nı aşarak Çarşamba Ovası’na yayılır. Karadeniz'e dökülen Türkiye'nin en büyük 2.nehridir. Nehrin kolları ile beraber taşıdığı alüvyonlar Çarşamba Ovasını oluşturmuştur. Nehrin denize döküldüğü yerde su birikintileri ile geniş bataklıklar meydana getirir.
Üzerinde Almus, Ataköy, Hasan Uğurlu ve Suat Uğurlu Barajları' nın kurulduğu Yeşilırmak düzensiz bir rejime sahiptir. Daha önceleri yapılan ağaç köprüler seller nedeniyle sık sık yıkılmakta ırmağın her iki yakasına yerleşmiş olan halk karşıdan karşıya geçişler kayıklarla yapmaktaydı. Cumhuriyetin ilk yıllarında 1930 yılında ilk defa bir betonarme bir köprü yapılmıştır. Antik çağ filozofu Strabon'un eserlerinde adı iris olarak geçer.Yeşilırmak vadilerinin büyük bir bölümü sık ormanlarla kaplıdır. Bu açıdan diğer akarsularımız gibi pek aşındırma yapmaz. Bu nedenle Kızılırmak nehrinin tersine suyu berrak ve yeşilimsidir. Akarsudan özellikle Turhal ve Amasya’da sulama işlerinde çok yararlanılır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder