İbni Rüşd, (1126 - 10 Aralık 1198) .Ebû El-Velid Muhammed Bin Ahmed Bin Muhammed Bin Ahmed Bin Ahmed Bin Rüşd.
Endülüslü-Arap felsefeci ve hekim, bir felsefe, fıkıh, matematik ve tıp alimi. Kurtuba' da doğdu ve Marakeş, Fas' ta öldü. Batı dillerinde adı Averroes olarak geçer.
İbn Rüşt, Maliki mezhebinden fakihler yetiştirmiş bir aileden gelir, dedesi Ebu El-Velid Muhammed (ö. 1126) Murabıtlar hanedanının Kurtuba' daki en yüksek dereceli hakimiydi. Babası Ebu El-Kasım Ahmed, aynı makamı Muvahhidler' in 1146'daki hakimiyetine kadar işgal etti.
Yusuf el-Mansur' un veziri İbn Tufeyl (Batı'da bilinen adıyla Abubacer) tarafından sarayla ve büyük İslam hekimlerinden, sonradan arkadaşı olacak İbn Zuhr (Avenzoar) ile tanıştırıldı. 1160'ta Sevilla kadısı oldu ve hizmeti boyunca Sevilla, Kurtuba ve Fas' ta birçok davaya baktı.
Aristo' nun eserlerine şerhler ve bir tıp ansiklopedisi yazdı. Eserlerini 1200' lerde, Yakob Anatoli Arapça' dan İbranice' ye tercüme etti.
Endülüs'ü 12. yüzyılın sonralarında yayilan fanatiklik dalgasıyla, sahip olduğu bağlantılar kendisini siyasî problemlerden uzak tutamamış ve Kurtuba yakınlarında bir yerde tecrit edilmiş ve ölümünden kısa süre önce Fas'a gidinceye dek gözetim altında tutulmuştur. Mantık ve Metafizik alanında verdiği eserlerin çoğu müteakip sansür döneminde kaybolmuştur.
İbn Rüşt, Aristo'nun düşünce sistemini İslam ile kaynaştırmaya çalışmıştır. Ona göre İslam' la felsefe arasında bir çatışma yoktur. Kişinin hem felsefe, hem din yoluyla hakikate erişebileceğini düşünmüştür. Kainatın ebediyetine ve formların ezeliyetine (pre-extant) inanırdı.
İbn Rüşt en çok Aristo' nun eserlerinden yaptığı, bugün Batı' da pek çoğu unutulmuş, tercüme ve şerhleriyle ünlüdür. 1150' den önce Avrupa' da Aristo' nun eserlerinin birkaç tercümesinden başkası yoktu ve bunlar da din adamlarınca rağbet görüp, incelenmiyorlardı. Batı'da Aristo' nun mirasının yeniden keşfedilmesi, İbn Rüşt' ün eserlerinin 12. yüzyıl başlarında Latince' ye tercümesiyle başlamıştır.
İbn Rüşt, Maliki mezhebinden fakihler yetiştirmiş bir aileden gelir, dedesi Ebu El-Velid Muhammed (ö. 1126) Murabıtlar hanedanının Kurtuba' daki en yüksek dereceli hakimiydi. Babası Ebu El-Kasım Ahmed, aynı makamı Muvahhidler' in 1146'daki hakimiyetine kadar işgal etti.
Yusuf el-Mansur' un veziri İbn Tufeyl (Batı'da bilinen adıyla Abubacer) tarafından sarayla ve büyük İslam hekimlerinden, sonradan arkadaşı olacak İbn Zuhr (Avenzoar) ile tanıştırıldı. 1160'ta Sevilla kadısı oldu ve hizmeti boyunca Sevilla, Kurtuba ve Fas' ta birçok davaya baktı.
Aristo' nun eserlerine şerhler ve bir tıp ansiklopedisi yazdı. Eserlerini 1200' lerde, Yakob Anatoli Arapça' dan İbranice' ye tercüme etti.
Endülüs'ü 12. yüzyılın sonralarında yayilan fanatiklik dalgasıyla, sahip olduğu bağlantılar kendisini siyasî problemlerden uzak tutamamış ve Kurtuba yakınlarında bir yerde tecrit edilmiş ve ölümünden kısa süre önce Fas'a gidinceye dek gözetim altında tutulmuştur. Mantık ve Metafizik alanında verdiği eserlerin çoğu müteakip sansür döneminde kaybolmuştur.
İbn Rüşt, Aristo'nun düşünce sistemini İslam ile kaynaştırmaya çalışmıştır. Ona göre İslam' la felsefe arasında bir çatışma yoktur. Kişinin hem felsefe, hem din yoluyla hakikate erişebileceğini düşünmüştür. Kainatın ebediyetine ve formların ezeliyetine (pre-extant) inanırdı.
İbn Rüşt en çok Aristo' nun eserlerinden yaptığı, bugün Batı' da pek çoğu unutulmuş, tercüme ve şerhleriyle ünlüdür. 1150' den önce Avrupa' da Aristo' nun eserlerinin birkaç tercümesinden başkası yoktu ve bunlar da din adamlarınca rağbet görüp, incelenmiyorlardı. Batı'da Aristo' nun mirasının yeniden keşfedilmesi, İbn Rüşt' ün eserlerinin 12. yüzyıl başlarında Latince' ye tercümesiyle başlamıştır.
Eserleri:
1) Külliyat fit-Tıb, 2) Mukaddemat, 3) Nihayet-ül-Müctehid, 4) Et-Tahsil, 5) Kitab-ül-Hayevan, 6) Zaruri, 7) Telhisü Kütübi Aristotales, 8) Telhisü İlahiyyat-ı Nikolavus, 9) Tehafüt-üt-Tehâfüt, 10) Şerhü Kitab-ün-Nefs li-Aristotales, 11) Şerhu Kitab-üs-Sema vel-Alem li-Aristotales, 12) Makale fil-Kıyas, 13) Muhtasar-ı Mecisti, 14) Fasl-ül-Makal vel-Keşf an Menahic-il-Edille, 15) Kitabü Mabadet-Tabia, 16) Şerhul Urcuze fit-Tıb, 17) Makale fi Cevher-il-Felek eserlerinden bazılarıdır.
1) Külliyat fit-Tıb, 2) Mukaddemat, 3) Nihayet-ül-Müctehid, 4) Et-Tahsil, 5) Kitab-ül-Hayevan, 6) Zaruri, 7) Telhisü Kütübi Aristotales, 8) Telhisü İlahiyyat-ı Nikolavus, 9) Tehafüt-üt-Tehâfüt, 10) Şerhü Kitab-ün-Nefs li-Aristotales, 11) Şerhu Kitab-üs-Sema vel-Alem li-Aristotales, 12) Makale fil-Kıyas, 13) Muhtasar-ı Mecisti, 14) Fasl-ül-Makal vel-Keşf an Menahic-il-Edille, 15) Kitabü Mabadet-Tabia, 16) Şerhul Urcuze fit-Tıb, 17) Makale fi Cevher-il-Felek eserlerinden bazılarıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder