Translate

4 Nisan 2010 Pazar

Romanya halk edebiyatında bazen aşk, bazen yakınma ve yas anlatan şiir...

Doina, 

Klezmer Müziği'nin gelişiminde çok önemli bir yer tutmuştur. Bu etkileşimin ürünü hareketli parçalardan, doina  hüzünlü formlara kadar görülür. Din dışı ve yerel müziklerden etkilenmiş bir repertuvardır. Romanya ve Yakın Doğu ülkelerinin müziklerinden etkilenilmiştir. Dans ve dinleti parçaları olarak ikiye ayrılabilir. Dans parçaları, Honga , Sirba, Zhok, Hora gibi Romanya danslarından esinlenmiştir. Dinleti tarzındaki eserler ise doina formudur. Yavaş tempodaki bu form solistin dogaçlama yapması için çok uygundur. Doina' lar genellikle hora veya freylekh ile devam eder. Doina; Romanya'daki çoban ağıtlarından esinlenerek söylenen, belirli bir forma sahip, ölçüsüz, dinleti veya solistin kabiliyetini göstermesine imkan tanıyan ve daha çok düğünlerde kullanılan bir formdur. Bu form göçmen klarinetçiler arasında çok popüler olmuştur. Forshpil bölümüyle başlayıp, ana tema, sonrasında doğaçlama yapılan bölüm ve temponun iki katına çıkarıldığı nokshil de denilen bölümle sona erer. Melodiler genelde akordeon veya santurun uzun akorları eşliğinde çalınır.         

Düğünler eğlence ve neşe dolu olaylar gibi gözükse de, Yahudi düğünlerinde gelinin yaşadığı bir hüzün de vardı. Yemek sırasında ise, Tish Nigunim denilen yavaş parçalar ve doinalar çalınır. Düğün gecesinin sonunda ise; Klezmorimler, konukların artık gitmesi gerektiğini belli eden gut morgn dansını çalarlardı.          

Yidiş Müziği'nde ise, sadece Romanya ve Ukrayna gibi Aşkenaz nüfusun çok yoğun olduğu yerlerde sık sık kullanılmıştır. Romanya doina' larında kesinlikle kullanılan, diğer Klezmer formlarında da rastlanan dizidir. Dizinin kullanımı Amerika'ya göç ile değişmiştir.

Hiç yorum yok: