Translate

29 Aralık 2013 Pazar

Soyu tükenmiş, kanatlı ancak uçamayan, güvercinler familyasından bir kuş türü ...

Dodo,
Mauritius dodosu (Raphus cucullatus), 
Dodo kelimesi etimolojik olarak incelendiğinde Portekizce aptal ya da keriz anlamına geldiği söylenir. 
Hint Okyansundaki  Mauritius adasında 17.yüzyılda yaşamış,  günümüzde soyu tükenmiş,  güvercingiller familyasından bir kuş türü olan dodolar 20-25 kg. ağırlığında, yaklaşık 1 metre boyunda uçamayan küt kanatlı bir kuştur. Meyvelerle beslenen yerde yuva yapan bu kuş uçamadığı için eti için insanlar tarafından çokça avlandığından soyu tükenmiştir. İlk olarak Hollandalı gemiciler bu kuş hakkında Mauritius adasında, 1598 yılında bazı bilgi (rapor ve resimler) ve bulgulara(çeşitli kemikler) sahip olmuşlardır. Bazı kayıtlarda bu hindi büyüklüğündeki akıllı olmayan, uçamayan ve hızlı koşamayan bu aptal yaratıklara Mauritius Kırmızı Tavuğu da denilmiştir. Ayrıca diğer hayvanlar tarafından da yumurtaları telef edilen bu kuşun soyu maalesef tükenmiştir. Dodo soyu, 200 yılda tamamen tükenmiş. 

Dodoların DNA yapısı güvercinlerinkine benzer olması aynı familyanın türü olduğunu göstermektedir.  Uçamayan bu kuşlar 200 yıl yaşayabilmiş bu kuş bitki ve meyvelerle beslenir. Büyük Britanya Kraliyet cerrahlık okulu yöneticisi ve paleontolog Richard Owen, Doğal Tarih Müzesi'nin kurucu şefi , 1865 yılında ilk fosil dodo kemiklerini buldu. Dodolar varlıkları ile ilgili pek az kanıt bırakmış olmasına rağmen  hızla ortadan kaybolmuştur. 
Sonuç olarak biz şimdi dodoların 26 milyon yıl önce Hint Okyanusu'ndaki Mascarene Adalarından geldiğini ve bir güvercin türünden evrimleştiği biliyoruz . Avcılar tarafından bu adada soyu kurutulana kadar avlandı. Bu kuşların gagaları büyürken kanatları küçüldü. 

Flaman ressam Roelandt Savery tarafından 1620 yıllında Mauritius adasından getirildiği söylenen bu kuşun resmi yapılmıştır. Bu kuşa ait bulunan kemikler ve bulgu ve bilgilerle Owen tarafından derlenerek müzede sergilenmiştir. 1866 yılında Owen dodo anatomisinin bir bilimsel açıklama yayınlamıştır. Bulunan Mauritius fosilleri ve yeni keşiflerle bilim adamları tarafından doğrulanmıştır. Paleontolog  Julian Pender Hume tarafından Doğa Müzesinde sergilenmiştir. Bu kuşun Akbaba ile ilişkili olabileceği de söylenmektedir.

Hiç yorum yok: