Aspur,
(carthamus).
Haspir,
Arapça, Asfer,
Asfer sarı anlamındadır.
Zaferan-ı kazip (yalancısafran) denir.
Yağlı tohumları için yetiştirilen, parlak sarı çiçekli bir bitki.
Aspir yağında, çok değişik yağ asitleri bir arada bulunur. Bu yağ, aynı zamanda romatizma ağrılarına karşı ağrıyan yerlere sürülerek de kullanılır. Tohumlarında % 30-50 arasında yağ bulunur.
Kuraklığa dayanıklı olmasından dolayı kıraç ve verimsiz arazilerde de yetişir. Aspir, boyu 70-130 cm arasındadır. Dikenli ve dikensiz çeşitleri vardır. Sarı, beyaz, turuncu, kırmızı, krem gibi değişik renklerde çiçeklere sahip tek yıllık bitkidir.
Eskiden boya bitkisi olarak yetiştirilirdi. Eski Mısırda sarı ve kırmızı renkte bir boya elde etmek için yetiştirilirmiş. Aspir bitkisinin çiçeklerinden suda erimeyen kırmızı renkli “Carthamin” ve suda eriyebilen sarı renkli “Carthamidin” adlı 2 tip boya maddesi elde edilir. İpek kumaş boyanmasında kullanılır. Ayrıca yemeklerde, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde (Diyarbakır) pilavın sarı renkte olmasını sağlamak için aspir çiçekleri kullanılır.
Etiyopya ve Sudan’da kavrulmuş aspir tohumları nohut, buğday ve arpa ile karıştırılarak çerez olarak yenilmektedir. Afganistan ve Hindistan’da, aspir yapraklarından yapılan çay, kadınların düşük yapmasını önleyici olarak kullanılmıştır.
Aspir çeşitleri;
Yenice,
Dinçer,
Balcı,
Remzibey.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder