Tiroit,Kalkanbezi.
Gudde-i derakiye, (Osmanlıca).
Tiroit, (gud-desi).
Tiroit bezi, Schilddrüse(Alm.), Thyroid gland, (İng.), Thyroïde (Frn.).
Gırtlağın ön ve alt bölümünde bulunan, çok damarlı, salgısını kana veren bir bez.
Kalkan bezi, tiroit.
Yunanca thyreos: kalkan; eidos: biçim anlamındadır.
Yutağın altında, boynun ön ve yanlarında bulunan, şekli kalkana benzeyen, vücudun büyüme ve gelişmesi için gerekli hormonları kana salgılayan bir iç salgı bezi.
Tiroit bezi, tiroit ya da kalkan bezi, yutağın altında, boynun ön ve yanlarını saran çok damarlı iç salgı bezi.
Kelebek şeklinde olan tiroid bezi, endokrin bir bezdir. Boyun kısmında adem elması diye bilinen sert çıkıntı oluşturan kıkırdağın altında olup soluk borusu önünde bulunur. Bir kas kadar sert olan kalkan bezi olarak bilinen tiroid bezi sağ ve sol iki tiroid lobundan oluşmaktadır. Bu loblar isthmus adı verilen ince bir doku ile birbirine bağlanır. Ağırlığı 20-40 gr. kadar olan tiroid bezi elle muayene edilebilmektedir. Bazı durumlarda büyür ve normal ağırlığını aşar. Buna guatr denir.
Tiroid bezi besinlerle aldığımız iyodu kandan çekerek depolar. İyot yüksek miktarda deniz ürünlerinde, süt, yumurta, et ve az miktarda da sebzelerde ve meyvelerde bulunur. İyot tiroid hormonlarının yapısında bulunan önemli bir maddedir. Tiroid bezi, bir iç salgı bezi gibi etkinlik gösterir. Hipofizin salgıladığı uyarıcı tireotrop hormonunun etkisine bağlı olarak çalışır. Vücudumuzda bulunan tüm hücre ve dokunun fonksiyonlarını düzenleyen tiroid hormonlarının devamlı ve yeterli miktarda salgılanması sağlığımız için gerekir.
Tiroid bezinin gereğinden az çalışması (hipotiroidizm), iltihaplanmalar, kireçlenmeler, kolloid şişkinliği (guatr) gibi bozukluklar sonucu ortaya çıkar ve miksödem ve kreten hastalığına neden olabilir. Tiroid bezinin aşırı çalışması (hipertiroidizm) ise özek dokunun (parankiman) şişmesi sonucunda olur. Bu durumda Basedow, Plummer hastalıkları ortaya çıkar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder