Translate

9 Mart 2010 Salı

1941' de Romanya' daki Nazi soykırımından kaçan 769 Yahudi sığınmacıyla İstanbul' a gelen, Türk yetkililer tarafından karaya çıkma izni verilmeyince 70 gün İstanbul açıklarında bekleyen ve bir infilak sonucu batan gemi ...

Struma,  
Adını Bulgaristan' daki bir nehirden almıştır.
II. Dünya Savaşı sırasında Nazilerden kaçan Yahudileri Filistin'e götürmek üzere Romanya' dan yola çıkan gemi. 

Struma, Romanya'nın Köstence limanında, Yahudi mültecileri İsrail' e götürmek üzere hazırlanan gemilerden biridir. İngiliz yapımı, Panama bandıralı, Bulgar mürettebatlıdır ve Pandelis isimli Yunanlı bir tacirin mülkiyetindedir. 1941 yılına gelindiğinde, son yolculuğuna çıkmadan önce, Bükreş' te "Campania Mediteranea de Vapores Limitada- CMVL" acentasına bağlı bulunmaktadır. Yaklaşık 46 metre boyunda, 6 metre eninde, brüt 227 ton ağırlığında bir gemidir. Son derece eski bir teknedir. 1867' de Newcastle tersanelerinde inşa edilmiş, alt yapısı sac, süperstrüktürü ahşap bir tekne. Nazi soykırımından kaçmak pahasına, son kuruşlarını ödeyerek bu gemiye binen 769 insan, 15 Aralık 1941 günü Sarayburnu açıklarına gelir dayanır.

Struma yolcuları Türkiye ve İngiltere arasındaki siyasi pazarlıkların sürdüğü yaklaşık 2,5 ay boyunca karantina koşulları altında bu limanda bekletilir. İstanbul' da kaldığı süre içinde, bir kaç şanslı yolcu, çeşitli gerekçelerle bu talihsiz gemiden kurtulmayı başarır. 800' e yakın yolcu ve mürettebatla Köstence' den gelen gemi, siyasi pazarlıkların beklenen neticeyi vermemesi sonucu, 1942 yılının Şubat ayında bu limandan koparılarak, geldiği yere, Karadeniz' e iade edilir. Ertesi gün, İstanbul Boğazı açıklarında infilak ederek batar. 103'ü çocuk olmak üzere 778 kişi öldü. İleriki yıllarda yapılan araştırmalar, bir Sovyet denizaltısı tarafından torpillendiği yolundadır. Faciadan bir tek kişi kurtulur. Istanbul'da tedavi gören David Stoliar, daha sonra Filistin'e gider. Orada evlenir, İngiliz ordusunda üniforma giyer. Halen ABD'nin Oregon eyaletinde yaşamaktadır.

Olayların gelişme sürecindeki en onurlu davranışlar olarak, Kızılay' ın ve İstanbul' daki Yahudi Cemaatinin -yaşanan savaş yıllarının kısıtlı koşullarına rağmen-, gemiye sağladıkları yiyecek ve giyecek yardımları gösterilebilir. Bu özverili yaklaşımlar sayesindedir ki, İstanbul Limanı' nda geçirilen 70 gün süresince, Struma' da bulunan yolculardan hastalık ve benzeri nedenlerden yaşamını yitiren olmamıştır. Doğum sancıları nedeniyle, Balat' taki Or Ahayim Musevi Hastanesi' ne kaldırılan Medea Salamonovich isimli bir kadın ise, maalesef ölü doğum yapar ancak, daha sonra, kara yolu ile İsrail' e ulaşır.

Hiç yorum yok: