İçi yağ gibi sıvı bir madde ile dolu olan patolojik torba...

Kist, (Fr. kyste, İng. cyst ).

Kese,  (Yun. kystis=kese) 

İçinde sıvı veya yarı katı materyal bulunduran kese biçiminde oluşum. Tıpta, vücudun her hangi bir yerinde çıkabilen içi su dolu keseciklerdir. Dışı kabuk bağlayabilir.

Bedenin çeşitli yerlerinde oluşabilen, içi sıvı, bazen de katı madde dolu olan keseciklerdir. Değişik büyüklüklerde olabilirler. Kistlerin çoğu selimdir. Başka bir deyişle, kendileri büyürler, ama çevre dokulara yayılma, onları istila etmezler. Vücuda yayılmaz, onları istila etmezler. Öteki dokuları da istila edenler habistir(kanser). Kistler evde tedavi edilemez. Kanser tehlikesi olduğundan, aşağı yukarı bütün vakalarda, kistin türünün ve doğasının doktor tarafından belirlenmesi gerekir. Çoğunlukla ameliyatla çıkarılır ve laboratuarda incelenir.  Kistler genellikle deri, kemik, meme, gözkapağı, böbrek, karaciğer ve yumurtalıklarda görülür. Bazen iki ya da daha fazla bölümlü olurlar. Birçok küçük kistin bir araya toplanmasına polikist (çok kist) denir.  

Kist ya da şişlik, çoğunlukla bilinmeyen bir nedenle, apansızın oluşur.  Bazı kistler, beden gelişmesindeki bir bozukluk nedeniyle oluşurlar. “dermoid kist” olarak adlandırılan kist türü, bazı deri hücrelerinin derialtında gömülü kalması sonucu ortaya çıkar. Zamanla bu hücreler sıvı salgılarlar ve bölgede kist ortaya çıkar.  Polikistik böbrekte ise, böbrek borucukları, sağlıklı bir boşaltım sistemi oluşturacak biçimde bağlantı yapmamış olduklarından, idrar gerektiği gibi boşaltılamaz ve birikerek borucukları şişirip kistler oluşturur.  

Kistin belirtileri, türüne ve bulunduğu yere göre değişir. Kist derialtındaysa, hasta bir şişlik hisseder. Kist yumurtalık gibi bir iç organdaysa karında duyarlılık ya da genel bir şişme görülür. Kist büyüdükçe komşu organlar sıkışır.  Çoğu vakada hekim, elle muayenede kisti hisseder ya da röntgenle ve radyoizotop tarama yöntemleriyle doğrudan görür. Bazı kistler, iyice şişmiş olduklarından, üstlerine bastırıldığında ağrıya yol açarlar. Deri yüzeyine yakın bir kist, elle bastırıldığında, yumuşak bir topun bastırılmasına benzer bir duyum yaratır.  Erbezlerini çevreleyen derideki kistler (hidrosel gibi) sıvı içerirler ve ışığa tutulduklarında, erbezlerinin ışığı geçirmesine karşılık-, rahatlıkla görülürler. “translüminasyon” denilen bu yöntemle kistin konumu ve boyutları kesin bir biçimde belirlenir.  

Kist kanser değilse, çıkarıldığında yinelemez. Ancak bazı selim kistler de yineleyebilir. Yeni kistler oluşursa (sözgelimi memede olduğu gibi), her birinin yapısı ve doğası yönünden incelenmesi gerekir.