Translate

26 Temmuz 2009 Pazar

İstanbul' un eski adlarından biri...


Asitane, Dersaadet, Deraliyye, Mahrusa-i Saltanat, İstanbul, İslambol, Darü’s-saltanat-ı Aliyye, Asitane-i Aliyye, Darü’l-Hilafetü’l Aliye, Payitaht-ı Saltanat, Dergah-ı Mualla, Südde-i Saadet, Pozanta,


(Osmanlıca)
Yeryüzünde, bu kadar çok ada ve sana sahip kent çok ender bulunur. Her ulus, İstanbul'u başka bir adla andı. Ayrıca, fetihten önceki adları başkaydı, fetihten sonrakiler başka... Tarih sahnesine, Byzas, Buzis, Byse, Bysante gibi adlarla çıktı. Roma dönemine kadar da en çok Byzantion olarak anıldı. Romalılar Antoneia, Anthusa, Deutera Rome dediler. Sonra, uzun bir dönem boyunca Konstantinopolis olarak kaldı. Kuzeylilerin verdikleri adların bir kısmı kentin gücünü vurguluyordu: Tsarigrad (Slav kaynaklarında imparator kenti) ve Miklegard (Vikinglerde İmparator Mikhael’in kenti) gibi. Ruslar Tekfuriye ve Zavegorod, Macarlar Vizenduvar, Polonyalılar Kanatorya, Çekler Aylana, İsveçliler Herakliyan, Hollandalılar İstefanya, Franklar Agrandone, Portekizliler Kostiye, Araplar Konstantiniyye-i Kübra, Acemler Kayser-i Zemin, Hintliler Taht-ı Rum, Moğollar Çakduryan demişlerdi bir zamanlar Osmanlı' nın Asitane' sine. Öte yandan, İstanbul'a yakıştırılan sanlar da en az kendisi kadar görkemliydi: Asitane-i Saadet (Sultan Sarayı), Dâr-ül Hilâfe (Halife'nin evi), Dârü's Saltana (Saltanatın evi), Dergâh-ı Selâtin (Sultanlar kapısı)... Ve sonunda bizim kentimiz, İstanbul.

Arapça: Bizantiya, el-Mahsura, Kustantina el-uzma
Arnavutça : Stambolli
Ermenice: Vizant, Stimbol, Esdambol, Eskomboli,
Farsça: Estanbol
Fransızca : Stamboul
Galce : Iostanbúl
Grekçe: Vizantion,
İspanyolca : Estambul
Latince: Antoniopolis, Bizantion, Bizantium, Antoninya, Alma Roma, Nova Roma
Lazca: Poli
Litvanca : Stambulas
Letonyaca : Stambula
Macarca : Isztambul
Rumca: Konstantinopolis, İstinpolin, Megali Polis, Kalipolis
Rumence:İstambul
Selçuklular zamanında: Konstantiniyye, Mahrusa-i Konstantiniyye, Stambul
Slavca: Çargrad(Çarigrad), Konstantingrad
Vikingce: Miklagord

Hiç yorum yok: