Alpullu,Türkiye'de Şeker Fabrikaları kurulması amacıyla Osmanlı İmparatorluğu zamanında (1840-1899) ve ondan sonraki yıllarda bazı teşebbüsler olmuştur. Cumhuriyet döneminin ilk ciddi teşebbüs Uşak'lı Molla Ömeroğlu Nuri (Şeker) adında bir çiftçi tarafından başlatılmıştır.
Türkiye'de ilk şeker fabrikası, Alpullu'da, (günde bin 800 ton şeker üretim kapasiteli), 1926 yılında kurulmuştur.1926'da açılan Alpullu Şeker fabrikası ile bunu izleyen üç fabrika (Uşak, Eskişehir, Turhal) 1935'de devlet kontrolü altında toplanmıştır. Önce 11 yeni fabrika (Adapazarı, Susurluk, Burdur, Konya, Kütahya, Amasya, Kayseri, Malatya, Elazığ, Erzurum, Erzincan) daha sonraki iki fabrika (Ankara ve Kastamonu) kurularak bu sayı 17'ye yükselmiştir. Bugün bu sayı Erciş, Ilgın, Muş, Konya, Ereğli, Afyon, Niğde fabrikalarının da açılmasıyla 27 olmuştur. Türkiye'de 3'ü özel sektöre ait olmak üzere 30 şeker fabrikası vardır.
Şeker üretimi ilk kez şeker kamışı (saccarum officinarum) bitkisinden Güney Asya’da yapılmış ve oradan dünyaya yayılmıştır. Yurdumuzun iklim koşulları şeker kamışı bitkisini ekonomik olarak yetiştirilmesine elverişli değildir. Dünyanın ılıman ve serin olan kuzey yarım küresi şeker pancarının (beta vulgaris) alanıdır. Büyük araştırma ve bilimsel çalışmalarla ekonomik değer kazardırılan şeker pancarı iki yıllık bir bitkidir. Birninci yılda büyükçe bir kazık kök meydana getiren bitki ikinci yılda dallanır çiçek açıp tohum verir.Şeker pancarı yüzyıllarca sebze olarak kullanılmışkan 1747 yılında Berlinli Marggraf pancarı islah ederek şeker üretimi çalışmalarına başladığı zaman pancar kökünde sadece % 0.5-1,5 oranında şeker vardı. Günümüze kadar sürekli çalışmalarla şeker pancarı türlerinde şeker oranı % 14-25’e kadar yükseltilmiştir. Şeker pancarı bitkisinin bazı yabani türlerinin menşei Anadolu olduğundan yurdumuz şeker pancarı tarımına çok elverişlidir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder