Translate

10 Şubat 2010 Çarşamba

Hatay ilinde kullanılan, kamıştan bir tür çifte kaval...

Argun, Orgun, Gargın, Argul. 

Yan yana tutturulmuş iki kamış düdükten yapılmış çifte kavala Hatay yörsinde verilen ad.
İki kavalın yanyana monte edilmesiyle Zonguldak civarı ve güneydoğu Anadolu bölgesinde kullanılmaktadır. Ön kısmında 5-6 adet ses perdesi bulunmaktadır. Boruların her ikisinde perde sayısı eşit olabileceği gibi bir tarafta bir adet ses perdesi de olabilir. Güney Anadolu da özellikle Antakya ve Yayla dağı çevresinde Argun adı ile bilinmekte ve çalınmaktadır.

Hatay’da kullanılan nefesli bir halk çalgısıdır. Adını Orgun, Gargın veya Argul olarak da söyleyenler vardır. Yan yana ekli iki kamıştan yapılma çift kavaldır. Karcı sözcüğü Türkçe’de kamış anlamına gelmektedir. Çalgının adını buradan aldığı söylenebilir. Argun adlı kamış çiftenin biri, üzerinde delikleri vardır. Diğerinde iseperde delikleri bulunmamakta ve dem sesi vermeye yaramaktadır. Bu dem borusuna bazen uzun bir kısım eklenir ki bu tip çalgıya, Arapça ‘Argun Ebubekere’ adı verilmekte adı verilmektedir. Suriye Arapçasında büyük olanın adına Argul-ül kebir, küçüğüne ise Argul-ül sağır denilmekle beraber Sıriye dışında ki Arap Ülkelerinde bu nitelik ya da böyle bir çalgının kullanılmışlığına dair herhangi bir iz yoktur. Batılı bazı kaynaklarda Argun adının Yunanca ‘Erganon’dan kısaltılarak söylendiği ifade edilmektedir. Halen ve Bizans Dünyasında Argun tipinde bir çalgı yoktur.

Nefesli-Soluklu-Üflemeli Türk Çalgıları...
Ağız Tamburası, Ağız Orgları,
Zurna,
Kaval,
Düdük,
Mey,
Balaban,
Sipsi,
Garmon,
Argun,
Tulum,
Çığırtma.

Hiç yorum yok: