Halil İnalcık (1916,-), Türk tarihçi.
26 Mayıs 1916'da dünyaya gelen Halil İnalcık aslen Kırım Tatarıdır. Ailesi, 1905 yılında İstanbul Kanatlarımın Altında'a yerleşmişti ve babası Seyit Osman Nuri, burada bir kolonya imalathanesi işletmişti. Halil İnalcık 8 yaşındayken ailesi Ankara'ya taşındı ve ilkokulu burada Gazi İlkokulu'nda bitirdi. Babasının aileyi terkedip Mısır'a yerleştiği için onu annesi büyüttü. Sivas Öğretmen Okulu'nda yatılı okuyan İnalcık, 1932 yılında Balıkesir Necatibey Öğretmen Okulu'na nakledildi ve buradan 1935 yılında mezun oldu. O dönem Atatürk, tarih tazini bilimsel temeller dayandırmak için Ankara'da Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi'ni kurmuştu. Öğretmen olan İnalcık'a burada eğitim görme hakkı kazandı. Üniversitede Fuad Köprülü, Şemseddin Günaltay, Muzaffer Göker ve Yusuf Hikmet Bayur gibi önemli isimlerden ders alma şansına sahip oldu. 1940 yılında mezun olduktan sonra okulda kaldı ve Yakınçağ Bölümü'nde asistan oldu. 1942 yılında "Tanzimat ve Bulgar Meselesi" adlı tezi ile doktora yaptı. Türk Tarih Kurumu tarafında da yayımlanan bu tezi belgelere dayandırılarak hazırlandığı için büyük ilgi uyandırmıştı. 1972 yılına dek bu üniversitede Osmanlı ve Avrupa Tarihi dersleri verdi. Yine aynı yıl Chicago Üniversitesi Tarih Bölümü'ne "Osmanlı Tarihi Üniversite Profesörü" olarak davet edildi. 1986 yılında buradan da emekli oldu.
1973 yılında "The Ottoman Empire The Classical Age 1300-1600" adlı kitabını yayımladı. 1977 yılında Fernand Braudel Araştırma Merkezi'nde Immanuel Wallerstein'ın düzenlediği uluslararası konferansta sunduğu bildiriyle, tarihçilik anlayışının "Fransız Annales Ekolu" doğrultusunda olduğu ve çalışmalarını bu temel üzerinden sürdürdüğünü anlayabilmekteyiz. Bildiride Annales yönteminin Osmanlı ekonomik ve sosyal tarihine bakışta kökten değişiklikler getirebileceğinden nasıl yararlı olabileceğinden söz etmişti.
Sofya, Boğaziçi, Uludağ, Selçuk, Atina, Kudüs İbrani ve Bükreş Üniversite'lerinden uluslararası başarılarının göstergesi olarak doktora payesi almıştır. 1986’da Amerikan Akademisi’ne, 1993'te British Academy’e üye seçildi ve böylece uluslararası alanda seçkin bir yer alan ilk tarihçimiz oldu.
1993 yılından itibaren Bilkent Üniversitesi'nde öğretim üyesi olarak çalışmaktadır. Rockfeller Vakfı, Türk Tanıtma Vakfı, ODTÜ Mustafa Parlar Vakfı, Sedat Simavi Vakfı, Dışişleri Bakanlığı Yüksek Hizmet Ödülleri'ne sahip olan İnalcık, yazdığı sayısız makale ve kitaba sahiptir.
Eserlerinden Bazıları: The Ottoman Empire, The Classical Age, 1300-1600 (1973) Studies in Ottoman social and economic history (1985) The Middle East and the Balkans under the Ottoman Empire (1993) Süleyman the second and his time (1993) An Economic and Social History of the Ottoman Empire (Donald Quataert ile birlikte) (1994) From empire to republic: essays on Ottoman and Turkish social history (1995) Sources and studies on the Ottoman Black Sea (1995) History of Humanity (editor, Peter Burke ile birlikte) (1999) Ottoman Civilization (Gunsel Renda ile birlikte) (2003) Essays in Ottoman History , Eren Yayıncılık Makaleler 1: Doğu Batı, Doğu Batı Yayınları (2005) Fatih devri üzerinde tetkikler ve vesikalar (1954) Osmanlı'da Devlet, Hukuk, Adalet (2000) Osmanlı İmparatorluğu'nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi Cilt 1/1300-1600 (Prof. Dr. Donald Quataert ile, 2001) Osmanlı İmparatorluğu'nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi Cilt 2 / 1600-1914 (2004) Osmanlı İmparatorluğu - Toplum ve Ekonomi, Eren Yayıncılık Osmanlı İmparatorluğu Klasik Çağ (1300-1600) ( 2003) Tanzimat ve Bulgar Meselesi, Eren Yayıncılık ABD Tarihi, Allan Nevins/ Henry Steele Commager (çeviri) (2005) Şair ve Patron (2003) Balkanlar, (Prof. Dr. Erol Manisalı ile)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder