Aydın' nın meşhur efeleri...

Efe; zulme, işkenceye, haksızlığa başkaldıran ve silahlanıp dağa çıkan, Kızan larıyla birlikte fakir fukarayı koruyup gözeten, zalimleri tepeleyen, ulusal çıkarları düşünerek gerektiğinde yurt savunmasına koşan yiğittir.  Efe; kızanların, zeybeklerin başıdır. Efe’ nin ekibindekilere "Kızan" denir. Kızanları Efe’ den ayıran özellik giyimde de belli olur. Efe, gümüş saat kösteği, gümüş sigara tabakası kullanır, Kızanları kullanamaz. Kızanlar, Efenin izni olmadan evlenemezler. Efe, kızanlarının babası, koruyucusu ve lideridir. Efe ile eşkıya yı birbirine karıştırmamalıdır.

Eşkiya, yol kesen, ev basan, soyguncu ve can kıyıcıdır. Çete sözü Efenin ekibine verilen ad olduğu gibi, eşkiya' nın ekibine de verilen bir addır.

Alanyalı Molla Ahmet Efe,

Aslan Yürekli Efe,
Adalı Efe,
Alim Efe,

Atçalı Kel Mehmet Efe, (d. 1780 - ö. 1830) Aydın 'ın Atça kasabasında fakir bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiş, ve genç yaşında dağa çıkarak zeybek olmuş, daha sonra da 1829-1830 Aydın İhtilali olarak anılan harekete önderlik etmiştir.),

Çakırcalı Mehmet Efe (d. 1872, İzmir – ö. 17 Aralık 1911, Karıncalıdağ), Çakıcı Mehmet Efe’ nin babası Çakırcalı Ahmet Efe, 1872 yılında bugünkü İzmir'in Ödemiş ilçesine bağlı Ayasuluğ Köyünde dünyaya geldi. Annesi Hatice, babası eski Zeybeklerden Çakırcalı Ahmet Efe idi.)


Çaylılı  Koca Mehmet Efe,
Çete Efe,

Danişmendli İsmail Efe,

Demirci Mehmet Efe, (1885-1959), Aydın – Nazilli’nin Pirlibey köyünde doğmuş ve yine aynı köyde ölmüştür. “Demirci” lakabını mesleği olan demircilikten almıştır.

Dokuzun Hasan Hüseyin Efe,
Durmuş Ali Efe,

Ese Efe,
Germencikli Sarı Efe,
Gökçen Hüseyin Efe,
Hüseyin Efe,
İbrahim Çetin Çavuş,
Kamalı Zeybek,
Kara Ahmet Efe,

Kıllıoğlu Hüseyin Efe,

Kozalaklı Mehmet Efe,
Kuru Köylü Ahmet Efe

Mestan Efe,
Mesudlarlı Mestan Efe,
Mursalli Ismail Efe,
Posluoğlu Mehmet Efe, Poslu Mehmet Efe,
Patağın Mehmet Efe,
Saçlı Efe,
Sancaktarın Ali Efe,
Sökeli Ali Efe,
Sökeli Caferaki Efe,
Tekeli İsmail Efe,
Tıklaç Mustafa Efe, Tuzsuz Efe,
Topal Ali Efe,

Yörük Ali Efe (d. 1895, Aydın – ö. 23 Eylül 1951, Bursa), Kurtuluş Savaşı sırasında 16 Haziran 1919' da Malgaç Baskını ile düşmana ilk darbeyi vurmak suretiyle Aydın yöresinde düşman kuvvetlerinin ilerlemesini durdurmuş olan efe.