Translate

22 Temmuz 2010 Perşembe

Hatay yöresinde incirden yapılan rakıya verilen ad...

Tini,
Arak, İncir Rakısı, Boğma Rakı,


Hatay civarında el yapımı rakıya Tini denmektedir. Boğma rakı, arak gibi başka isimlerle de anılmaktadır. Alkol oranı yüzde 75' e kadar çıkabilen rakıda anason yoktur. Köylüler boğma rakıyı kendi tüketimi için imal eder ve tasla içerler. Arak, tini' nin tam karşılığı incir rakısı olsa da boğma rakı yapmak için incir haricinde başka meyveler de kullanılmaktadır. 

Eskiden İstanbul' da rakı üretimi yapan çoğunlukla hıristiyan ve musevi azınlığın oluşturduğu Arakcıyan esnafı olduğu bilinmektedir. Boğma rakı, Adana, Hatay ve çevresinde yıllardır yapılmaktadır. Ev imalathanelerinde, yaş üzümle birlikte damıtılıyor ve su ilavesi ile alkol derecesi düşürülerek elde ediliyor. Tekel sağlık açısından zararlı gördüğü bu içkinin daha uygun şartlarda üretimi için Mersin' de bir boğma imalathanesi kurdu. Bu tesis Adana' ya uzaklığı nedeniyle 1934' te Adana' ya taşındı. Sonra halkın Yeni Rakı' yı tercih etmeye başladığı ve satışların durduğu gerekçesiyle 1935' te kapatıldı. Boğma rakı bugün, özellikle Antakya'da çok yaygın olarak üretilip tüketiliyor. Boğma rakı sipariş üzerine ev imalathanelerinde mevsim meyvalarından (Karpuz, kavun, muz, ananas, kiraz vb.) üretiliyor. 

Her bölgede çeşitli meyvelerden yapılan rakı' ya, yakın ve ortadoğu ülkelerinde 'araka', 'araki' den, 'rakı' ya kadar giden değişik birçok isim verilmiş. Rakının ne anlama geldiği konusunda çeşitli tezler var: ‘‘İlk defa Irak' ta yapılıp komşu ülkelere yayıldı ve bu nedenle 'Iraki' denmiş. ‘‘Razaki üzümlerinden yapıldığı için rakı dendi.’’ ‘‘Arapça arak kelimesinin ter, araki'nin de terleten anlamına gelmesinin, bu içkiyi fazla kullananların terlediğinden veya rakının imbikten ter gibi damla damla akmasından aldı, ismini’’ gibi. Rakıya çeşitli coğrafyalarda da çeşitli isimler verilmiş. Yunanistan' da yapılıp içinde sakız bulunan rakıya mastika deniyor. Slavca bir kelime olan 'Duz', 'Düz'e, sonra da 'Düziko' olmuş, anasonlu rakı anlamına geliyor. Türkiye' de ise üzüm cibresinden çekilen rakıya bir zamanlar 'düz rakı', 'saman rakısı' denmiştir. Zahle rakısı ise, Lübnan'ın bağlarla çevrili Zahle kentinde yapıldığı için bu ismi almış.

Hiç yorum yok: