Translate

19 Ekim 2009 Pazartesi

Hititlerin fırtına tanrısı...


Tarhun, Teşup Tarhu, Tarhuna ,Tarhunt.

Hitit mitolojisi, Mezopotamya kaynaklarından esinlenmiş, Hatti ve Hurri etkisinde kalmıştır.

Hititlerde baş tanrı Fırtına (Gök) Tanrısı idi. Fırtına Tanrısı, baş tanrıça ile birlikte federal Hitit Devletinin en önemli birleştirici gücünü oluşturuyordu. Ona hem yerli Hatti ve Hurri halkları, hem de Anadolu'ya göçen Hint- Avrupalı Hititler tapıyorlardı. Hitit metinlerindeki "siu" sözcüğü Yunancadaki "zeus" ve Latincedeki "deus"un karşılığıdır. Ancak siu belirli bir tanrının adı olmayıp, Latincedeki gibi yalnızca tanrı anlamında kullanılıyordu. Fırtına Tanrısına Hattiler "Taru", Hurriler "Teşup" diyordu. Hitit hiyerogliflerindeki işaretler ise Prof. Dr. Sedat Alp'e göre "Tarhu", "Tarhuna" ya da "Tarhunt" diye okunuyordu.

Fırtına Tanrısı metinlerdeki tasvirlerde ve sanat eserlerinde dağlar üzerinde durmaktadır. Hititler dağları kutsal sayıyorlar ve onlara tapıyorlardı. Hatti kökenli Tuthaliya, Arnuvanda ve Ammuna kutsal dağların adlarıydı ve krallara ad olmuşlardı. Fırtına Tanrısının en önemli simgesi ise boğadır. Boğa, Orta Tunç Çağı'nda Anadolu'da gök tanrısının kendisiydi. Hatti dini ise, Eski Tunç çağının zoomorph denilen hayvan biçimli tanrı inanışı yerine, insan kılıklı inanca sahipti. Hititler Hattilerin etkisiyle anthropomorph, insan kılıklı tanrı inancına geçtiklerinde, hangi tanrıyı kastettiklerini anlatmak için her insan kılıklı tanrıyı, onun hayvan biçimli karşılığıyla tasvir ediyorlardı. Anadoluda Hititlere ait boğayla Fırtına Tanrısını ilişkilendiren çeşitli tasvirlere raslanmıştır.

Hiç yorum yok: