Amenokal (Leder),Berberi dilinde sultan anlamına gelen isim. Tuareg’ lerin ırk ve din bakımından en soylusu olan İmanân ailesinin reisine verilen ad. (XVII. yüzyıl da Tuareg’lerin kralına verilen bu ad, bugün sadece bir şeref unvanıdır.)
Tuaregler, Cezayir, Libya, Mali ve Nijer arasında geniş bir alanda yaşayan ve Berberi dillerinden birini konuşan halk. Sayıları yaklaşık 1.2 milyona ulaşan Tuaregler bağımsız bir siyasi örgütlenmeye de sahiptirler. Kuzey Tuaregler çoğunlukla çölde, Güney Tuaregler ise daha çok step ve savanlarda yaşarlar. Kuzeydeki başlıca Tuareg konfederasyonları Ahaggar ve Azcer, güneyde ise Asben, İfora, İtesan, Avellimiden ve Kel Tademaket' tir. Güney Tuaregler Zebu ve deve yetiştirir ve bunların bir bölümünü Kuzey Tuareglere satarlar.Tuareg toplumu , soylular, din adamları, vasallar, zanaatçılar ve eskiden köle emekçilerinden oluşan katmanlara bölünmüştür.
Tuaregler geleneksel olarak, kırmızıya boyanmış deri çadırlarda yaşarlar. Günümüde deri yerine naylon çadırlar da kullanılmaktadır . Güneyde beşik tonozlu keçe çadırlar yaygındır. Yetişkin erkekler kadınların , yabancıların ve evlilik yoluyla akraba oldukları kişilerin yanında mavi bir peçe takarlar; ama bu gelenkeler kentleşmeyle birlikte kaybolmaya başlamıştır. Tuaregler arasında eski Libyalıların kullandıklarına benzer bir el yazısı (tifinag) varlığını korumaktadır . Tuareg toplumunda, erkekler başlarını ve yüzlerini örtüyor. Delikanlılık çağında yüzlerini örtmeye başlayan Tuaregler, ölene kadar yüzlerini bir daha kimseye göstermiyor. Osmanlı arşivlerinde ‘Tevarık‘ olarak bahsedilen Tuaregler, Hagarlar ve Ezgarlar olarak iki topluluktan oluşuyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder