Bark,
Türk mezar mimarisinin bilinen en erken örneklerini, Hun dönemine ait kurganlardır. Türk mezar yapısı olan kurganlar, toprak üstünde gözle görülebilen yığma bir tepe (tümülüs) ve toprak altındaki mezar odası olmak üzere iki kısımdan oluşmuştur. Bazı kurganlarda ölünün mumyalandıktan sonra, ahşap sandukanın içine konularak gömüldüğü tespit edilmiştir. Dilimizde ev bark sahibi olmak gibi bir ifade olduğu herkesçe malum, evin ne olduğu bilinir de, Bark’ın ne demeye geldiği biraz belirsizdir. İslam öncesi tarihimizde Bark mezar üzeri yapıları tarif etmek için kullanılmıştır. Balbal da ölü adına dikilen insan şekilli heykeldi. İslamiyete geçtikten sonra ne bark ne de balbal geleneği aslında kaybolmamıştır. Balbal' ların Orta Asya’dan başka eski adı Deşti Kıpçak olan bozkırlarda (Ukrayna/güney Rusya) halen mevcut olduğunu, Rusların onlara Taşbabalar ve Taşnineler dedikleri biliniyor. Türkmenistan’da adları “yadigerlik” imiş. Anadolu’da bazı Alevi köylerinde rastlanan yazısız veya Latin harflerle yazılmış insan yüzlü mezartaşları halk bilimci ve sanat tarihçilerin de artık dikkatini çekmektedir. Bunlara Anadolu Balbalları denebilir. Bark’ ların ise İslamiyetle türbeye dönüştüğü söylenir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder