Nizariye, Sabbahilik, Haşhaşiye, Assassin, Hashshashin, Hashishin, Hashashiyyin (Suikastçiler)
750 yılında ölen ve Mehdi kabul edilen İsmail' i imam tanıyan İsmaililer, 909 yılında Kuzey Afrika' da iktidarı ele geçirdiler. Sonra Mısır' ı zaptettiler, Kahire' de el Ezher Üniversitesi' ni kurdular. Ticarette, Hindistan' a değin ağ kurup orada bir koloni oluşturdular. Sanatta büyük atılım yaptılar. Bunlar, kendilerinin Peygamber' in kızı Fatıma' nın soyundan geldiklerini söyledikleri için Fatımi olarak adlandırıldılar. Fatımi devleti içinde çıkan çatışma sonucu, İsmaili Aleviliği ikiye bölündü. Mustansırbillah' ın ölümü üzerine, oğulları Nizar ve Müstali mücadeleye başladı. Nizar hapiste öldü. Fakat, onun yandaşları, doğuya göç ederek, Hazar Denizi' nin güneyindeki Alamut Kalesi' ni ele geçirdiler.
Burada, Nizariye denilen (Sabbahilik diye biliniyor) militan Aleviliği yaşatmaya başladılar. İslam Aleminde ilk kez terör ve devlet ileri gelenlerine suikasti yöntem alarak kabul eden Hasan Sabbah ve onun fedaileri Haşaşinler tarihte önemli bir yer tutmuştur. Hasan Sabbah-Selçuklu ilişkileri, İsmailiye İslam yorumunun alt ayırımı Nizariye, Haçlı Seferleri'nde Haşaşinlerin tutumu adeta bir roman konumundadır. Haşhaşilerin örgütün İslam dünyasını altüst eden ilk eylemi 1092' de gerçekleşmişti. Hedef, adıyla bile Selçuklu İmparatorluğu' nu simgeleyen 75 yaşındaki vezirdi. Yıllardır fedailerin hedef aldığı hiç kimse, onların elinden kurtulmayı başaramamıştı. Sultanlar, halifeler, vezirler, emirler, komutanlar bıçak darbeleri altında can vermişti. Fedailerin en zor cinayetleri işlemekle kalmayıp, soğukkanlılıkla ölümü beklemeleri, o çağ insanlarının kanını donduruyor, cinayetin yarattığı dehşet duygusunu katbekat artırıyordu. Ancak "haşhaş" içenler bunu yapabilir diye düşünülüyordu. Onlara Haşhaşi denmesinin nedeni buydu. Yapılan bir tür intihar eylemiydi çünkü. Bu eylemlerden dolayı da "bütün zamanların en korkunç tarikatı" olarak bilindi. Batı dillerindeki "assassin" (katil), "assassination" (suikast) sözcükleri de işte bu Haşhaşilerden kaldı. Bu örgütün kurucusu ve büyük üstadı Hasan Sabbah'tı: Hem halifeliğe, hem de o sıralar İran'ın yanı sıra tüm İslam dünyasının hâkimi ve Sünni İslam'ın koruyucusu Selçuklu Türklerine karşı savaş açan bir Şii önderi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder