Translate

25 Ağustos 2010 Çarşamba

Söylenen sözün tersini kastederek kişiyle veya olayla alay etme...

İroni, (Fransızca İronie, Yunanca Eironeía). 

Dolaylı ve alaylı anlatım, mizah, Alaysılama.
Söylenen sözün tersini kastederek kişiyle veya olayla alay etme. Söylenenin tam tersinin kastedildiği ifadedir. Söylenen ya da yapılan eylem, ciddi görüntüsü altında, karşıt söylenceyi ya da eylemi, çelişki noktasına çekmeyi hedefler.

Kısaca alaylı üslup denir. İroni deyince pek çoklarının aklına İngiliz Edebiyatı ve kültürü gelir.İfade edilen şey ile gerçekte varolan şeyin çelişkili farklılığını anlatır. Ya da bir şey söylerken, aksi bir duruma işaret edip dolaylı yoldan çelişkiyi gösterme becerisidir. Çeşitli sanat dalları ironiyi oldukça fazla kullanır. Bunların en başında mizah ve edebiyat geliyor. Edebiyatta dramatik ironi ve trajik ironi gibi ayrımlar vardır. Bunlara Romeo Juliet, Othello gibi eserlerde rastlıyoruz. Bizim gündelik esprilerde rastladıklarımızsa genellikle durumsal ya da eylemsel ironiye örnek gösterilebilir.

İroninin Türkçe’deki en yaygın karıştırıldığı kavram “alaycılık” tır. Çelişkileri ortaya çıkarmak alaycılığı içerir; ama ironi alaycılıkla sınırlı değildir. Aslında alaycılık olarak çevrilebilecek  olan  sarkazm, eylemsel ironinin kollarından biridir ve asıl amacı çelişkiyi ortaya çıkarmaktan öte hicvetmektir. Aslında bizdeki hiciv (yergi) sanatına denk gelir. Dolayısıyla sarkazm, ironiye göre daha sert ve keskindir.

Hiç yorum yok: