Muçik,Kara saban ve aksesuarları;
Sap kısmı: Buna eyek de denir. Çift süren kişinin sabanı kumanda etmek için eli ile tuttuğu kısımki, bu bölüm orağa benzer ve toprağa gelen ön ucuna saban demiri takılır. Saban demirinin ucu sivri, arka kısmı geniş olup ortası olukludur. Oluklu tarafı sabanın sap kısmının ön tarafına takılır. Toprağa batırılarak toprağın altının üste döndürülmesini sağlar.
Ok kısmı: Buna saban oku denir. 2.5- 3 m. uzunluğunda kare şeklinde işlenmiş ağaçtır. Saban oku sabanın sap kısmına monte edilir. Bu bölüme kılıç denir.Toprağın iyi yarılması için saban okuna cizek takılır. Cizek demirden yapılır, toprağa yakın olan ucu bıçak gibidir, saban demiri ile aynı hizada olur.
Kara saban ile çift süren kişinin en önemli aletlerinden biri öndere (öğendire,üvendire) dir. Öndere 2-3 m. uzunluğunda fındık çubuğundan yapılan, eğriliği olmayan, dosdoğru bir değnek şeklidir. Deyimlere dahi geçmiştir. ‘’Elifi görse, öndere sanır.’’ (Cahil kişiler için kullanılır.) Önderenin elle tutulan kısmına demirden yapılmış cemekmudul takılır. Mudul yavaş giden veya tembellik yapan öküze dürtülürki, tembellik yapması önlenir. Gaddar kişiler tarafından bir çok öküzün vücudundan kan akıtılırdı. Hırsını alamayanlar cemek de vurur, bu yüzden öküzler acıdan böğürürdü. Saban iki öküz tarafında çekilir. Öküzlere boyunduruk takılır, sabanda kullanılan boyunduruk araba ve döven boyunduruğundan uzun olur. Boyunduruktaki diğer bölümler de araba boyunduruğu gibidir. Tarlanın alt tarafından çifte başlanır, tarla boyu bir ileri, bir geri gidilir. Tarlanın sürülmeye başlanan uygun yerine saban demirinin ucu batırılır, öküzlere gaaahhh denir. Öküzler sabanı çekmeye başlayınca saban demiri 15-20 cm. kadar toprağa dalar ve toprak yarılmaya başlar. Bu şekilde tarlanın diğer ucuna varılınca aynı yerden aynı işlem ile geri dönülür. takılır. Cemek üçgen şeklinde, ağız tarafı keskin bir demirdir. Sabanın boğazına saran çamur ve toprağı sıyırmak için kullanılır. Sabanın boğazı saban oku ile saban sapının birleştiği yerdir. Önderenin ucuna demir çividen yapılan
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder